İnsan hayatı için elektriğin her geçen gün daha vazgeçilmez bir enerji kaynağı olmaya başlaması, elektrik kesintilerine karşı bazı tedbirlerin alınmasını da zorunlu kılmaktadır. Bireysel kullanım alanlarında olmasa bile endüstriyel alanlarda elektrik enerjisinin bir anlık kesintisinin bile büyük olumsuzluklar meydana getirebileceği unutulmamalıdır. Elektrik kesintilerine karşı alınan tedbirlerden biri de UPS güç kaynağı olarak adlandırılan cihazlardır. Türkçeye kesintisiz güç kaynağı olarak çevrilen bu cihazlar, elektrik kesintisi esnasında jeneratörlerin devreye girinceye kadar geçen süre boyunca sistemin elektriksiz kalmasını engellemektedir.

Kesintisiz güç kaynaklarının en büyük avantajı, kesintiye izin vermemelidir. Elektriğin kesilmesi esnasında anlık olarak devreye giren bu sistemler, elektrik ile çalışan devrelerin herhangi bir kesinti yaşamadan işlemlerine devam etmelerini sağlamaktadır. Bunun yanında elektrik devrelerindeki düzensiz akımların sistemlere zarar vermesini engellemek için de kesintisiz güç kaynaklarından yararlanılmaktadır. Kesintisiz güç kaynağı cihazları üzerinde bulunan regülasyon cihazları düşük voltaj, yüksek voltaj ve dalgalı akım gibi durumlarda elektrik akımını düzenli hale getirmektedir. UPS güç kaynağı cihazları, yerine getirdiği işlevlere bağlı olarak farklı çeşitlere ayrılmaktadır.

UPS hakkında daha fazla bilgi için tıklayınız: UPS Nedir? UPS Nasıl Çalışır?

UPS Güç Kaynağı Çeşitleri

Kesintisiz güç kaynakları, sahip oldukları nitelikler doğrultusunda sınıflandırılabilmektedir. UPS güç kaynağı ürünlerini en temel haliyle şu şekilde sınıflandırmak mümkündür:

• Online UPS: Online kesintisiz güç kaynakları, elektrik kesintisi olduğu anda devreye giren ve herhangi bir bekleme süresi bulunmayan kaynaklardır. Hiç kesintiye uğramadan faaliyet göstermesi gereken sistemlerde online güç kaynakları kullanılmaktadır. Ayrıca bu kaynaklar regülasyon görevini de son derece başarılı bir şekilde yerine getirmektedir.
• Offline UPS: Offline kesintisiz güç kaynakları, online kaynaklara kıyasla daha dezavantajlıdır. Offline sistemler kesintinin yaşanmasından birkaç milisaniye sonra devreye girmektedir. Bu da sistemde küçük de olsa bir aksaklık yaşanmasına neden olmaktadır. Ayrıca offline sistemler regülasyon desteği sağlamayan sistemlerdir.
• Line Interactive UPS: Bu sistem online UPS ile offline UPS sistemlerinin bir karmasıdır. Regülasyon açısından online UPS sistemleri kadar başarılı olmasına rağmen, milisaniyelik gecikmeler konusunda offline UPS ile benzer bir yapıya sahiptir. Seçilecek olan kesintisiz güç kaynağının niteliğine göre, sistemin aktarılması esnasında kesinti yaşanmaması da mümkündür. Line Interactive UPS cihazları sistemin tam yük ile aktarılmasını sağladığı için birkaç milisaniyelik gecikme olsa bile kesintiye neden olmamaktadır.
• Dinamik Kesintisiz Güç Kaynağı: Bu tür güç kaynakları büyük endüstriyel tesislerde ve önemli projelerde kullanılmaktadır. Dinamik kesintisiz güç kaynaklarında, kaynak çıkışında bir motor yer almaktadır. Güç çıkışı motor ile yapıldığı için elde edilen sinüs, ideal değere en yakın seviyededir.

UPS Güç Kaynaklarına Neden İhtiyaç Duyulur?

UPS güç kaynağı sistemlerine duyulan ihtiyacın temelinde elektrik üretiminin devamlılığının sağlanması gelmektedir. Özellikle endüstriyel üretim tesislerinde ve bilgisayarların yoğun olarak kullanıldığı veri merkezlerinde elektrik kesintileri ile karşılaşılması, üretimin aksamasına ya da kaydedilmemiş verilerin kaybolması gibi sorunların yaşanmasına yol açabilmektedir. Ayrıca yılın belirli dönemlerinde elektrik şebekelerinde meydana gelen akım düzensizlikleri nedeni ile üretim ve bilgisayar sistemlerinin zarar görmesi de muhtemeldir. UPS güç kaynakları hem akımı düzenlemek hem de elektrik kesintileri esnasında sistemsel aksaklıkları gidermek amacıyla kullanılmaktadır.

Akıllı PDU hakkında daha fazla bilgi almak için tıklayınız: Akıllı PDU Nedir? Nasıl Çalışır?

UPS Güç Kaynakları Kullanım Alanları

Kesintisiz güç kaynaklarının kullanımına duyulan ihtiyaç her geçen gün arttığı gibi, bu sistemlerin kullanım alanları da giderek yaygınlaşmaktadır. UPS güç kaynağı ürünlerinin kullanıldığı alanların başında bilgisayar veri merkezleri ve bilgisayar destekli otomasyon sistemleri gelmektedir. UPS güç kaynaklarına sıklıkla ihtiyaç duyulan alanlar arasında hastaneler de önemli bir yere sahiptir. Özellikle hastaların bağlı olduğu tıbbi destek cihazlarında ya da farklı amaçlarla kullanılan ve sürekli elektrik enerjisine gereksinim duyulan cihazlarda kesintisiz güç kaynaklarından beslenmektedir. Ayrıca askeri radar sistemlerinde ve hem sivil hem de askeri havalimanlarında kullanılan aydınlatma sistemlerinde de kesintisiz güç kaynaklarının rolü büyüktür. Bunun dışında telekomünikasyon ve haberleşme şirketlerinde ve radyo ile televizyon gibi yayın organlarının merkezlerinde de bu kesintisiz güç kaynakları yaygın bir şekilde kullanılmaktadır. Yüksek elektrik gücü ile çalışan ve sürekli olarak soğutma gereken sistemlerde soğutucu ünitelerin kesintisiz bir şekilde devam edebilmeleri için de UPS güç kaynağı sistemleri kullanılmaktadır.